Абэ Акиэ: Монгол бүсгүйчүүд их дайчин юм

“Монголд би гурав дахь удаагаа ирж байна. Танай орон надад их дулаахан, сайхан санагддаг” хэмээн хатагтай  Абэ намуухан дуугаар өгүүлэв.

Энгийн хөх цамцан дээр “Говь”-ийн ноолууран ороолт зүүсэн тэрхүү эгэл даруухан эмэгтэй бол Японы Ерөнхий сайд асан Шинзо Абэн гэргий Абэ Акиэ. Тэрбээр Улаанбаатар хотноо болсон “Бид эмэгтэйчүүд” чуулга уулзалтад хүндэт зочноор ирж оролцох үед түүнтэй богино хугацаанд уулзах завшаан тохиосон юм.

-Танд монгол дээл их гоё зохисон байна лээ?

-Баярлалаа. Улаанбаатар хотод болсон “Бид эмэгтэйчүүд” арга хэмжээнд оролцохын тулд Токиод амьдардаг залуу загвар зохион бүтээгч Эрдэнэзулаар монгол үндэсний дээл хоёрыг хийлгэсэн. Хамгийн гол нь япон торгоор монгол үндэсний дээл оёулж өмсөхдөө хоёр улсын нөхөрлөлийг бэлгэдсэн утга агуулгыг бодолцсон.

-УИХ-ын дэд дарга Х.Булгантуяа Улаанбаатарт таныг урих үед ямар сэтгэгдэл төрсөн бэ?

-Монгол Улсын Их Хурлын дэд даргаар эмэгтэй хүн сонгогдсон нь улс төрийн хүрээнд чухал нөлөөтэй гэж бодож байна. Х.Булгантуяа дарга Японд ирэхдээ  "We women-Бид эмэгтэйчүүд" форумыг зохион байгуулах болсон талаараа хэлж, намайг урьсан. Монгол надад ойр дотно орон санагддаг. Танай улсад очих хүсэл эртнээс төрсөн байсан. Тиймээс урилгыг баяртайгаар хүлээж авсан.

-Таны хувьд Монголд гурав дахь удаагаа ирж байна. Монгол Улс хэр хөгжсөн санагдав?

-Анх, нөхөртэйгөө айлчлалаар ирэхэд Монгол их хүйтэн байсан. Гэхдээ хүйтэн ч гэсэн Монголын шөнийн тэнгэр дэх оддыг ханьтайгаа хамт харах сайхан байсан. Тэр үед нэлээд даарч байснаа санаж байна. Хоёр дахь удаагаа ирэхдээ Монголын хөгжил дэвшлийг сайн анзаарч амжаагүй. Харин энэ удаад Улаанбаатар хоттой тодорхой хэмжээнд танилцлаа. Өндөр, өндөр барилгууд нэлээд баригджээ. Гудамжаар алхаж яваа хүмүүс нь их ганган, хээнцэр юм. Залуусын, залуу хот санагдсан шүү.

-Япон, монгол эмэгтэйчүүдийн ялгаатай тал нь танд юу байсан бэ?

-Миний  хань Шинзо Абэ “Дэлхийн эмэгтэй холбоо”-г  анх 2012 онд  санаачлан байгуулаад олон улсын хурал хийж байлаа. “World Assembly for Women“-ийн нэг гол зорилго нь дэлхийн эмэгтэйчүүдийн нийгмийн оролцоог нэмэгдүүлэх, эмэгтэйчүүдийг хүчирхэгжүүлэхэд чиглэгдсэн.

Монгол бүсгүйчүүд япон эмэгтэйчүүдийг бодоход нийгмийн оролцоо сайтай, их дайчин хүмүүс санагдлаа. Ажил, орлогын хувьд бие даасан болох нь анзаарагдсан. Мөн парламент дахь эмэгтэйчүүдийн төлөөллийг харахад монгол эмэгтэйчүүдийн улс төрийн идэвх өндөр юм байна.

Мэдээж, япон бүсгүйчүүдээ би нийгмийн оролцоо бага гэж хэлэхгүй. Японд мэдлэг, чадвартай эмэгтэй олон бий.  Эмэгтэйчүүдийн улс төрийн оролцоог нэмэгдүүлэхэд эрэгтэйчүүдийн харилцан ойлголцол чухал гэсэн байр сууринаас  манай нөхөр  энэ олон улсын чуулганыг анх санаачилсан юм. Эрэгтэйчүүд маань биднийг  ойлгож, дэмжсэнээр улс төр дэх эмэгтэйчүүдийн оролцоо нэмэгдэж, илүү хүчирхэгжинэ.

-“Эмэгтэйчүүдийн өргөжин тэлэх хүч, эрэгтэйчүүдийн өндөрт хүрэх хүчийг нэгтгэж байж илүү сайхан нийгмийг цогцлооно ” гэж чуулга уулзалтад хэлсэн таны  үг багагүй анхаарал татлаа. Хүчирхэг эрэгтэйчүүдийн ар талд хүчирхэг эмэгтэйчүүд байдаг гэсэнтэй адилхан утгатай зүйр үг үү?

-Японы нийгэмд эрэгтэй хүн ийм байх ёстой, эмэгтэй  тийм байх ёстой гэсэн ялгаа зааг байхгүй болсон. Эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүс өөр өөрсдийн онцлогтой. Эрэгтэй, эмэгтэй хоёр хүний давуу талууд нэгдэж байж сайн сайхан бүхэн дэлгэрч бүтнэ. Тодруулбал,  эмэгтэй хүн аливаа зүйлийг өргөжүүлэн тэлдэг, эрэгтэй хүн дээш нь өндөрт өргөн авч явдаг. Эдгээр  чанар нийлж, сайн сайхан нийгмийг цогцлооно.

-Тэгэхээр эрчүүд бүсгүйчүүдээс илүү хүчтэй, боловсролтой байж нийгэм илүү хөгжинө гэж ойлгож болох уу?

-Хүчтэй байна гэдэг нь өргөн ойлголт. Миний хувьд хуучинсаг үзэлтэй байж магадгүй юм. Эрэгтэй хүн бол эмэгтэй хүнийг ямар нэг байдлаар хамгаалдаг оршихуй гэж би боддог.

-Таны хань, Японы ерөнхий сайд асан Шинзо Абе  Монгол Улсын ардчиллыг хөгжүүлэхэд маш их хувь нэмэр оруулсан эрхэм. Монголчууд бид сайн найзаа дурсахдаа таатай байдаг. Монголд буухдаа та хамгийн түрүүнд ханиа санасан байх…?

-Миний хань Шинзо Абе зөвхөн Монголд л гурван удаа айлчилсан. Өөр бусад улсад гурван удаагийн айлчлал хийсэн түүх байхгүй. Энэ нь миний нөхрийн хувьд Монгол орон сэтгэл зүрхэнд нь хэр чухлаар тавигдаж байсныг илтгэнэ.  Мэдээж, улс төрийн албан тушаалтан учраас хань маань аль нэг улстай ямар харилцаатай байх тухайд надтай ярилцаж, зөвлөхгүй шүү дээ.

Гэхдээ ханийнхаа хандлага, харилцаанаас Япон улсын хувьд Монгол ойр дотны гэсэн ойлголттой болсон. Одоо ч Япон-Монголын нөхөрлөл онцгой содон гэж би боддог.Танд сонирхуулахад манай хадам ээж ч Монголд элэгсэг дотно ханддаг байсан. Монголчуудад гүн хүндэтгэлтэй хандаж ирсэн.

-Монголын ардчиллыг та хэрхэн харж байна вэ. Япон-Монголын хувьд ардчилсан гэх тодотголоороо ижилсдэг?

-Би Монголын ардчиллыг дүгнэж ярих нь эрт байна. Монгол Улс  өмнө нь социалист дэглэмтэй байсан орон. Өнөөдрийн түвшинд ардчиллыг хөгжүүлснийг харахад бахармаар байна. Үүнд маш их хичээл зүтгэл, хөдөлмөр орсон гэж харж байна.

-Та Монголд шөнийн оддыг харсан маань хамгийн сайхан дурсамжийн нэг байснаа түрүүнд  дурссан. Тэгвэл одоо Монгол орны юу нь хамгийн их таалагдсан бэ. Танд бас тухгүй мэдрэмж төрүүлсэн зүйл байна уу?

-Монголын байгаль үнэхээр гайхамшигтай, сэтгэлд хоногшдог. Эртний динозаврууд Монголд амьдарч байсан. Манай Японы хүүхэд, залуусын ирэхийг хүсдэг мөрөөдлийн газар бол Монгол. Тэд эртний динозаврууд амьдардаг эх нутгийг нүдээрээ харахыг хүсдэг. Улаанбаатарт зочлох хугацаандаа би Чингис хааны музейг үзлээ. Түүхээ чухалчлан хүндэтгэж үздэг нь үнэт зүйлтэй зүйлтэй ард түмэн юм байна.

Мөн Монгол Улс хүйсийн жигд оролцоог бүрдүүлсэн ардчилсан нийгэм байгуулсан нь сайхан санагддаг. Харин Улаанбаатар хотын автозамын түгжрэл үнэхээр асуудал болжээ.Гадны зочны сэтгэгдлээ хэлэхэд нийслэл хотын суурь төлөвлөгөө, дэд бүтцээ сайжруулах шаардлагатай болсон санагдсан.

-Японы ард түмэнд Монголын ардчиллыг бэхжүүлэх, хамгаалахад үргэлж өгөөмөр хандаж ирсэн. Зовсон үед танай ард түмний илгээсэн тусламж, дэмжлэгт монголчууд ямагт талархаж явдаг. Монгол,Японы ард түмний нөхөрлөлийг улам гүнзгийрүүлэхэд бид юу хийх ёстой гэж та боддог вэ?

-Япон улсын жирийн иргэдийн хувьд хоёр орны харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар төдийлөн сайн мэдэхгүй байх. Гэхдээ монгол-япон иргэдэд нийтлэг зүйл их бий. Бид ууцан дээрээ адилхан хөх толботой төрдөг. Хэлбэр төрх болон эр нөхрөө хүндэтгэх харилцах тал дээр ижилхэн соёлтой.  Ирээдүйд ч хоёр улсыг холбох гүүр улам олон болоосой гэж бодож байна.

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалантай уулзахад “Японы ард түмнээс маш их тусламж, дэмжлэг авдаг. Тиймээс японы ард түмэнд талархалтай ханддаг” гэдгээ хэлсэн. Ард түмнийхээ өмнөөс Монголын ард түмний чин сэтгэлийн сайхан үгийг сонсох надад маш таатай байлаа. Ирээдүйд хоёр улс бүхий л салбарт хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлж, хөгжүүлээсэй, залуусын нөхөрлөл улам гүнзгийрээсэй гэж боддог.

Өргөн уудам, өвөрмөц уур амьсгалтай танай улсад нэг ирсэн хүн дахин ирэх шалтгаанаа олж аваад буцдаг биз ээ. Энд ирээд “Шинэ Монгол” ахлах сургуулиар орсон. Японы стандартаар монгол  хүүхдүүд хичээллэж байгааг харах таатай байлаа.

Хоёр орны иргэд илүү ойртох нөхөрлөхөд Ханэда-Улаанбаатарын чиглэлийн шууд нислэгтэй болоосой гэж хүсч байна. Тэгвэл илүү олон япон хүмүүс Монголд ирж танай оронтой танилцана шүү дээ.

Япондоо очоод Монголын тухай, монголчуудын сайхан сэтгэлийн талаар хүүхэд, залуустай ярьж өгнө гэж бодож байна. Хань минь танай улсад ахин дахин айлчилсныг одоо л ойлгож байх. Надад ахиад Монголд ирэх гүн сэтгэгдэл үлдсэн. Танай улс улам хөгжин цэцэглэх болтугай.

-Биднийг хүлээн авч уулзаж, ярилцсанд баярлалаа. Та сайн явж хүрээрэй. Монголчуудын хувьд та эгэлгүй дотно нэгэн билээ. Танд сайн, сайхныг хүсье.

2025.06.30